Het behoort ongetwijfeld tot het mysterie van de muziekwereld, waarom een ensemble als Orkestar Kriminal niet letterlijk wereldberoemd is. Sinds een dik dozijn jaren specialiseren de muzikanten -evenveel vrouwen als mannen, als ik de ontiegelijk kleine lettertjes in het CF-boekje correct ontcijferd heb- zich in een op punk-attitude gebaseerd repertoire van wat we gemakshalve onder de noemer “klezmer” onderbrengen, maar dat eigenlijk nog meer een eigen genre van wereldmuziek te noemen is.

Ze zingen in wel tien of twaalf verschillende talen, vanYiddish en Grieks over Spaans en Hindi tot Noors, Pools en Bosnisch. En dan ben ik nog niet volledig. Voor deze nieuwe plaat, hun vijfde, als ik ook dat weer goed geteld heb, doken ze in de wereld van de criminelen, met dien verstande dat het in hun ogen niet altijd de echte misdadigers zijn, die in de gevangenis belanden. Ze kiezen, met andere woorden, de kant van de underdog en dat doen ze met een mix van punk, rembetika, klezmer, surf en nog wat stijlen, die vertolkt worden op instrumenten, die gaan van trombone, sax en staande bas tot trompet en klarinet via bouzouki, baglamas, zingende zaag en elektrische gitaar, fluit, orgel, viool en niet te vergeten, accordeon.

Met zo’n uitrusting kun je al eens aan de slag, zeker als je dan ook nog de beschikking hebt over een dozijn vers geschreven songs. Die komen uit de koker van elk van de bandleden en ze werden uitgewerkt in de studio, onder de leiding van producer Mark Lawson, die we allemaal kennen van zijn werk met Beirut of Arcade Fire. De verhalen gaan dus over criminelen die buiten schot blijven, zoals in “Sin Miedo”, dat draait om Mexicaanse arbeiders die, na onnoemelijk lang niet betaald te zijn geweest, een sit)in hielden om hun baas tot betaling te bewegen. Die reageerde nogal onverwachts: met de hulp van de lookale politie stuurde hij de arbeiders naar de gevangenis. Of neem “Falsh”, waarin het waar gebeurde verhaal verteld wordt van een Joods-Amerikaanse Rabbi die zogezegd uit de Holocaust stammende Thora-rollen verkocht. In het Arabisch klinkende “Wardatun Li Ajlin Qalbin Mansiyin” is het dan weer een Oud-Grieks verhaal over Zeus en zijn gade Io, die vertaald wordt naar de #MeToo-affaire die onze hedendaagse wereld overspoelt.

Allemaal heel trouw aan de plaattitel: dit is een heel originele aanpak, waarbij je nochtans niet uit het oog mag verliezen dat alles ook nog eens heerlijk gearrangeerd, gezongen en gespeeld is. De boodschap is duidelijk, maar ook de verpakking mag er wezen en dat resulteert in een ronduit heerlijke plaat van een bende die, te oordelen naar de filmpjes die je op het Web vindt, ook live meer dan de moeite waard schijnt te zijn. Bij hun recente release-tour voor deze plaat, werd zowat heel West-Europa schandelijk over het hoofd gezien en ik mag van harte hopen dat ze dat spoedig goedmaken, want dit kan je zonder risico naast bands als Hazmat Modine of 17 Hippies zetten. Op de waardeschaal te huize van ondergetekende scoort dit torenhoog, zeker weten !

(Dani Heyvaert)